De Leraar van Bart Koubaa.

Info over het boek:

• Op de achterflap van het boek:

De Kraai is leraar Nederlands op een school voor beroepsonderwijs.

Binnen een paar jaar zal hij van zijn welverdiende rust kunnen genieten. Als hij echter het slachtoffer wordt van een uit de hand gelopen grap, slaan bij hem de stoppen door – of is het zijn ware aard die naar boven komt?

Met “De Leraar” schreef Bart Koubaa een verontrustende en spannende roman die de westerse moraal onderuithaalt, een “Bint” van de eenentwintigste eeuw. Wat begint als een zelfportret van een uitgebluste en verzuurde docent eindigt met en bikkelharde confrontatie die de lezer verdwaasd achterlaat.

• Op de KLARA-website (Bron: www.klara.be literatuur de leraar bart koubaa interview auteur mezzo ruth joos):

In zijn nieuwste roman "De Leraar" verwerkt Koubaa de cynische en soms regelrechte racistische geluiden uit de leraarskamers van verschillende beroepsscholen. De auteur werkt zelf op een gentse school en weet dus waarover hij schrijft.

Korte bespreking:

Wanneer je, als leraar algemene vakken (dus ook nederlands) in het deeltijds beroepsonderwijs, bovenstaande flaptekst leest, kan je niet snel genoeg aan het boek beginnen. En inderdaad: al van de eerste bladzijden is het bingo. Al wat je weet en hoort over uitgebluste collega’s in concentratiescholen, passeert de revue. Maar op die scholen geef ik geen les… die verhalen hoor ik via via… Verhalen die mij ook bereiken via de jongeren die finaal in het deeltijds terecht komen.

In tegenstelling tot de auteur zal ik die verhalen niet altijd duiden als het resultaat van verzuring en verrechtsing maar eerder als het ventileren van frustraties op momenten dat het wat tegenzit. Het blijft tenslotte een moeilijke opdracht om schoolmoeë (niet verwarren met leermoeë jongeren: zelden ontmoet overigens!) jongeren te motiveren om werk te maken van hun toekomst.

Mijn ervaring (in het deeltijds beroepsonderwijs) is totaal anders dan wat B. Koubaa aan materiaal heeft verzameld tijdens z’n job in een Gentse school. Ik twijfel niet aan de realiteit die hij beschrijft: het relatieve succes van het deeltijds Onderwijs is volgens mij het gevolg van die realiteit.

Iedereen heeft allicht het recente verhaal gelezen of gehoord van die oud-leerling van het Centrum voor Deeltijds Onderwijs, Antwerpen-Noord die “paniek zou gezaaid hebben met een revolver”. Als je dan “De Leraar” net gelezen hebt kan je je zo de dialogen in de leraarskamer voor de geest halen. Maar wat de leraarskamer van dat CDO betreft, sla je dan de bal volledig mis. Daar geen racistische of verzuurde opmerkingen over die oud-leerling, maar wel oprechte verontwaardiging over de journalisten & cameraploegen die als ratten uit de riolen te voorschijn gekomen waren in het zog van de politie en iedereen die het schoolgebouw wilde verlaten intimideerden en aanklampten om toch maar een smeuïg verhaaltje op te pikken. Een journalist meldde letterlijk aan z’n redacteur:”Ik heb niet veel, maar ik kan er wel wat van maken”.

Nog groter was de verontwaardiging wanneer een collega op de sites van de Vlaamse kwaliteitskranten (DM & DS) las dat ze dit stomme voorval linkten aan een moord op een Amsterdams schoolplein.

Maar terug naar het boek: naar mijn gevoel valt het uiteen in twee delen die inhoudelijk weinig met elkaar te maken hebben. Van p.7 tot p.244 (hfdstk 1 – hfdstk 109) krijg je het sfeerbeeld van een beroepsschool met vooral cynische, uitgebluste leerkrachten. B. Koubaa beschrijft dit in een jounalistieke stijl: het lijkt haast een verslag. Dit deel kan perfect als basis dienen om het geschetste probleem aan te pakken tijdens studie- of bijscholingsdagen voor leerkrachten.

Vanaf p.245 tot het einde (hfdstk 110 – hfdstk 120) moest er blijkbaar dringend een plot verzonnen worden om het journalistieke verslag op te krikken tot een “spannende” roman. De plot in deel 2 is er met de haren bijgesleurd, een format die aan gelijk welk professioneel milieu gehecht kan worden. Ik wil de plot hier niet verklappen, maar echt onder de indruk was ik niet, eerder ontgoocheld.